تصمیم گرفتم این دو مورد را باهم پاسخ دهیم زیرا تا حدی شبیه به هم هستند.
1» ارزش یک دانش یا عمل درخود آن عمل و دانش نهفته، نه در قدیم یا جدید بودن آن، لذا باید از ایشان پرسید مگر هرآنچه قدیمی است بد است؟؟ جواب هر انسان عاقلی واضح است. پس رد یا تایید یک قانون یا علم یا کتاب و… ربطی به زمان ندارد و اکنون در جهان معاصر نیز از بسیاری از نظریات فیلسوفان یونان باستان یا اشعار شعرای کهن استفاده شده و در مجالس، نقل و تحلیل و بررسی می شوند و بسیاری با افتخار در مجالس از حافظ و سعدی و فردوسی و ابنسینا و کوروش و… می گویند، اگر قدیمی بد است برای همه چنین است.
عدل و خیر و شر و نیکی و بدی آیا معیارهایش از گذشته تاکنون متفاوت شده؟
2» در زمینه های علم تجربی نیز هنوز بسیاری از حقایق علمی قدیمی کاربرد دارد و مهم حقیقت بودن آنهاست نه قدیم یا جدید بودن.
3» ذات علوم متفاوت است و نباید با شاخصهای یک علم، دیگری را سنجید، مثلا طبیعت علوم تجربی تحول و دگرگونی دائم آنهاست و مدام نظریات و مطالب جدید بدانها اضاف یا از آنها کم میشود اما علوم دینی چنین نیستند.
4» چه کسی گفته دین با علوم روز قابل نیست؟ ( البته اگر فساد و بی بند باری زیرِ پیشرفت و تکنولوژی وارد نشده باشد) ، لازم است اشاره کنم که نه تنها در تاریخ اسلام بلکه در عصر حاضر بسیارند کسانی که هم در علوم تجربی نقش دارند و هم متدین و ملتزم به قوانین اسلامند و اشکال یا تعارضی هم ایجاد نشده.
5» نقد علم تجربی در این مختصر نمی گنجد اما کسی که بخواهد اندکی در منابع جستجو کند به نتایج قابل توجهی خواهد رسید که برخی مسائل را در جزوه جایگاه و قلمرو علم تجربی بیان کردیم.
لازم به ذکر است که هیچکس با علوم تجربی مشکل نداریم اشکال در حصر مصادر شناختی انسان در علم تجربی است.
6» جواب آقای شاهزاده نیز واضح است و قبلا اشاره شد که ارزش امور از جمله قوانین به زمان آنها نیست و این ناشی از جهل ایشان بوده است، بلکه قانون وقتی مفید بوده و کارایی داشته باشد، شایان ارج و احترام است، خصوصا قانون الله متعال که عالم مطلق بوده و بندگان و مصالح ایشان را بهتر از ایشان تشخیص می دهد و اگر بحث بر سر کارایی قوانین اسلام است که مبحثی جدا بوده و شبهه اصلا بدان اشاره نکرده است و قطعا بحث آن بسیار مفصل است و در آینده ان شاءالله آن را بررسی خواهیم نمود.
نکته دیگر اینکه آقای شاهزاده گفته اند: دلیلی نمی بینم …الخ
این همان استدلال به جهل است که پیشتر بدان اشاره شد.
البته صحت و سقم این ماجرا نیز در حد همین شبهه بوده و گمان نمیکنم صحت داشته باشد.
نظرات کاربران